” Trời đất này thực của riêng Hàn Mạc Tử. Ta không hiểu được và chắc cũng không bao giờ ai hiểu được. Nghĩ thế ta bỗng thương con người cô độc. Đã cô độc ở kiếp này và e còn cô độc đến muôn kiếp. Hàn Mạc Tử chắc cũng biết thế nên lúc sinh thời người đã nguyền với Chúa sẽ không bao giờ cho xuất bản Thơ Điên. Một tác phẩm như thế, ta không có thể nói hay hay dở, nó đã ra ngoài vòng nhân gian, nhân gian không có quyền phê phán. Ta chỉ biết trong văn thơ cổ kim không có gì kinh dị hơn. Ta chỉ biết ta đương đứng trước một người sượng sần vì bệnh hoạn, điên cuồng vì đã quá đau khổ trong tình yêu.
() Hàn Mặc Tử đã dựng riêng một ngôi đền để thờ Chúa. Thiếu lòng tin, tôi chỉ là một du khách bỡ ngỡ không thể cùng quỳ lạy với thi nhân. Nhưng lòng tôi có dửng dưng, trí tôi làm sao không ngợp vì cái vẻ huy hoàng, trang trọng, linh lung, huyền ảo của lâu đài kia? Có những câu thơ đẹp một cách lạ lùng, đọc lên như rưới vào hồn một nguồn sáng láng.”
3. Nguyễn Trãi – Thơ Và Đời (TTV)
Nguyễn Trãi sinh năm 1380, hiệu là Ức Trai. Quê ở Chí Linh Hải Dương sau đó dời về Thường Tín Hà Nội ngày nay. Cha là Nguyễn Phi Khanh, một học trò nghèo nhưng học rất giỏi, đã từng thi đỗ thái học sinh (tức tiến sĩ ngày nay). Mẹ ông tên là Trần Thị Thái là con gái của một quý tộc thời Trần.
Lên 6 tuổi ông mất Mẹ và khi lên 10 thì ông ngoại cũng qua đời, ông chuyển về ở với Cha. Năm 20 tuổi ông thi đỗ thái học sinh và hai cha con ông ra làm quan thời Hồ.Năm 1407 giặc Minh sang cướp nước. Cha ông bị bắt sang Trung Quốc, ông theo sang để chăm sóc Cha. Nhưng nghe lời khuyên của Cha ông quay trở về nước nhưng lại bị giặc Minh bắt được. Sau đó ông tìm theo Lê Lợi và suốt 10 năm chiến đấu ông đã góp rất nhiều những công lao lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc.
Đầu năm 1428, quét sạch quân thù, ông hăm hở bắt tay vào xây dựng lại nước nhà thì bỗng dưng bị nghi oan và bắt giam. Sau đó ông được tha, nhưng không còn được tin cậy như trước. Ông buồn, xin về Côn Sơn. Đó là vào những năm 1438 – 1440.
Năm 1440, Lê Thái Tông mời ông trở lại làm việc và giao cho nhiều công việc quan trọng. Ông đang hăng hái giúp vua thì xảy ra vụ nhà vua chết đột ngột ở Trại Vải (Lệ Chi Viên, Bắc Ninh). Vốn chứa thù từ lâu đối với Nguyễn Trãi, bọn gian tà ở triều đình vu cho ông âm mưu giết vua, khép vào tội phải giết cả ba họ năm 1442.
4. Hồ Xuân Hương – Thơ Và Đời (TTV)
Nữ nhà thơ Hồ Xuân Hương (1772 – 1822) được giới nghiên cứu văn học mệnh danh là “bà chúa thơ Nôm”, “một nhà thơ kiệt xuất, một tài năng văn học độc đáo” có một không hai trong lịch sử văn học Việt Nam. Bà không chỉ được đánh giá cao ở trong nước mà còn được sự đánh giá cao trên văn đàn thế giới.R.Tago trước kia, và gần đây nhà thơ Pháp có tên tuổi ở châu Âu – Jăng Rixtal – trong bài Tựa bản dịch thơ Hồ Xuân Hương sang tiếng Pháp, đã coi Hồ Xuân Hương là “một trong những tên tuổi lớn của văn học Việt Nam và không chút nghi ngờ, là một trong những nữ sĩ hàng đầu của châu Á”. Nhưng về đời bà còn rất nhiều tranh luận, những phát hiện, tìm tòi mới về tiểu sử, thân thế, thời đại, tác phẩm của bà cùng với bao nhiêu vấn đề tranh luận khác xung quanh hiện tượng xã hội văn học dân tộc độc đáo này sẽ mãi còn tiếp tục.
Cuốn sách giới thiệu về thơ và cuộc đời của Hồ Xuân Hương, cùng một số bài bình luận của nhiều tác giả, hy vọng là chìa khóa mở ra những bí ẩn về nữ sĩ này.